θύρα

θύρα
θύρα
Grammatical information: f.
Meaning: `door, doorleaf', mostly in plur. `gate' (Il.; cf. Schwyzer-Debrunner 44).
Other forms: Ion. θύρη
Dialectal forms: Myc. opiturajo \/opithuraiōi\/ `door-keeper'
Compounds: Several compp., e. g. θυρᾰ-ωρός (Χ 69), θυρ-ωρός, -ουρός (Sapph.) `doorwaiter' (cf. on ὁράω and Schwyzer 438), as 2. member with thematic anlargement, e. g. πρό-θυρ-ον `place before the gatee, forecourt' (Il.).
Derivatives: Diminut.: θύριον (Att.) and θυρίδιον (Gp.), θυρίς f. `window(opening)' (IA) with θυριδεύς `window-frame' (Delos IIIa; cf. the names in -εύς in Chantraine Formation 128), θυριδόω `provide with a window' (pap.) with θυριδωτός (inscr.). Further θυρεός m. `door-stone' (ι 240, 313), name of a long shield = Lat. scutum (hell.; on the formation Chantraine 51; also Schwyzer 468 and Hermann Sprachwiss. Komm. zu ι 240, but hardly with Bechtel Vocalcontr. 154 from the consonantstem in θύρ-δα) with θυρεόω `cover with a shield' (Aq.); θύρετρα pl. `door(-casing)' (ep.; Schwyzer 532, Chantraine 332) with θυρετρικός (Chios); θύρωμα, often in plur. -ώματα `doorway' (IA; not with Schwyzer 523 from θυρόω, cf. Chantraine 187); θυρών, -ῶνος m. `hall, antechamber' (S.). Adj. θυραῖος, Aeol. θύραος `belonging to the door, standing before the door, outside, foreign' (trag., hell.). Denomin. verb θυρόω `provide with doors' (Att.) wiht θύρωσις (Epid.), θυρωτός (Babr.). θυραυλέω `sleep before the door' from a compound with αὐλή. *θυράγματα ἀφοδεύματα H. (in wrong position), as from θυράζω.
Origin: IE [Indo-European] [278] *dʰuer- `door'
Etymology: From θύρ-δα ἔξω. Άρκάδες H. and θύσθεν for *θύρ-σθεν = θύρα-θεν (Tegea; on the formation Schwyzer 628), perhaps also from θύραζε `out (of the door)' (if for *θύρᾰς δε; Schwyzer 625 w. n. 1) one reconstructs a consonant-stem, IE *dhur-, which is often attested in other languages : Germ., e. g. OHG turi = Tür (prop. plur.), from IE *dhúr-es; Balt., e. g. Lith. acc. pl. dur-ìs, gen. dùr-ų̃, Skt. acc. pl. dúr-aḥ (IE *dhúr-n̥s; on the anlaut. d- for dh- cf. Mayrhofer KEWA 2, 83). The consonant -stem is often replaced by innovations, notably by an i-stem in Lith. nom. pl. dùr-y-s, gen. dùr-i-ų̄, by an o-stem in Goth. daúr n. = NHG Tor etc., by an n-stem in Arm. dur-n, by an ā-stem as in θύραι, also in Arm. gen. dat. abl. pl. dr-a-c̣, instr. dr-a-w-k`. - Beside zero-grade *dhur- full-grade *dhu̯er-, *dhu̯or-, e. g. Skt. nom. pl. dvā́r-aḥ, acc. dúr-aḥ (s. above), which were often generalized as in Lat. for-ēs, Toch. B twere; with enlargements, e. g. Skt. dvā́r-a-m , OCS dvor-ъ `court', Lat. for-īs `outside', for-ās `(towards) outside'. A zero grade *dhu̯r̥- has been supposed in θαιρός `pivot of a door', but is doubtful (s. v.). - The thematic enlargement of πρό-θυρ-ον also e. g. in Skt. śatá-dur-a- `with hundred doors' (Sommer Nominalkomp. 131). - Details in Pok. 278f., W.-Hofmann s. foris, Ernout-Meillet s. forēs, Mayrhofer Wb. 2, 83f., Fraenkel Lit. et. Wb. s. dùrys, Vasmer Russ. et. Wb. s. dverь. Cf. Benveniste, Institutions I 311ff.
Page in Frisk: 1,695-696

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό). . 2010.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • θύρα — θύρᾱ , θύρα door fem nom/voc/acc dual θύρᾱ , θύρα door fem nom/voc sg (attic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Θύρα — Θύρᾱ , Θύρευς masc acc sg (attic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • θύρα — Άνοιγμα των εξωτερικών ή των εσωτερικών τοίχων ενός κτιρίου ή ενός τείχους, που επιτρέπει τη διάβαση ανθρώπων ή οχημάτων και συνήθως κλείνεται με ένα ή περισσότερα θυρόφυλλα. Στην αρχαιότητα η θ. ήταν χώρος ιερός ή μαγικός, γι’ αυτό και οι θ. των …   Dictionary of Greek

  • θύρα — η 1. πόρτα: Υαλόφρακτη θύρα. – Δίφυλλη θύρα. 2. το μέρος από το οποίο μπαίνει κανείς κάπου: Θύρα του σπιτιού. 3. μτφ., είσοδος, δυνατότητα να μπει κάποιος κάπου ή να πετύχει κάτι: Έκλεισαν για σένα οι θύρες του πανεπιστημίου.―Δεν είναι εύκολες οι …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • θύρᾳ — θύραι , θύρα door fem nom/voc pl θύρᾱͅ , θύρα door fem dat sg (attic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • θύρας — θύρᾱς , θύρα door fem acc pl θύρᾱς , θύρα door fem gen sg (attic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • θύραι — θύρα door fem nom/voc pl θύρᾱͅ , θύρα door fem dat sg (attic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • θυράων — θυρά̱ων , θύρα door fem gen pl (epic ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • θύραν — θύρᾱν , θύρα door fem acc sg (attic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Привратницкая —    • Θύρα,          θυρωρός, см. Domus, Дом, 3 …   Реальный словарь классических древностей

  • θυρᾶν — θύρα door fem gen pl (doric ionic aeolic) θυράζω thrust out of doors fut part act masc voc sg (doric aeolic) θυράζω thrust out of doors fut part act neut nom/voc/acc sg (doric aeolic) θυράζω thrust out of doors fut part act masc nom sg (doric… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”